Cách Chọn Dây Dẫn Điện Theo Dòng Điện Và Công Suất Cho Hệ Thống 1 Pha Và 3 Pha

1. Vì Sao Phải Tính Dây Điện Theo Dòng Và Công Suất?

Dây dẫn điện không chỉ đơn thuần là “sợi dây truyền điện”, mà là yếu tố quyết định hiệu suất, độ ổn định và độ an toàn của cả hệ thống điện. Nếu dây quá nhỏ so với tải:

• Nhiệt độ dây tăng cao → gây chảy cách điện, cháy nổ.

• Điện áp sụt giảm → máy móc hoạt động yếu, nhanh hỏng.

• Tổn hao điện năng lớn → tăng chi phí vận hành.

Ngược lại, nếu dây quá lớn → chi phí đầu tư cao, lãng phí.
Vì vậy, việc tính toán dây dẫn theo dòng điện và công suất là yêu cầu bắt buộc trong mọi công trình từ dân dụng đến công nghiệp.

2. Công Thức Tính Dòng Điện Từ Công Suất

Để chọn được tiết diện dây dẫn, trước hết bạn cần biết dòng điện (I) mà tải tiêu thụ. Dưới đây là công thức chuẩn:

a) Điện 1 pha (220V):

I=PU×cos⁡φI = \dfrac{P}{U \times \cos\varphi}I=U×cosφP​

• $I$: Dòng điện (A)

• $P$: Công suất (W)

• $U$: Điện áp (V) – thường là 220V

• $\cos \phi$: Hệ số công suất (thường từ 0.85 – 0.95)

b) Điện 3 pha (380V):

I=P3×U×cos⁡φI = \dfrac{P}{\sqrt{3} \times U \times \cos\varphi}I=3​×U×cosφP​

• $U$: 380V cho lưới điện 3 pha

• 3\sqrt{3}3​: 1.732

3. Chọn Tiết Diện Dây Theo Dòng Điện – Công Suất

Sau khi tính được dòng điện tải, bạn đối chiếu với bảng dưới đây để chọn tiết diện dây dẫn đồng phù hợp:

a) Bảng chọn dây điện 1 pha (220V):

📌 Lưu ý: Với chiều dài đường dây trên 50m, nên tăng tiết diện thêm 10 – 15% để tránh sụt áp.

b) Bảng chọn dây điện 3 pha (380V):

📌 Lưu ý: Khi dòng điện lớn hơn 630A, thường sử dụng 2 dây song song hoặc thanh dẫn busway để đảm bảo hiệu suất và an toàn.

4. Công Thức Ước Lượng Nhanh Tiết Diện Dây

Ngoài việc tra bảng, có thể tính nhanh tiết diện dây đồng theo công thức kinh nghiệm:

S=I6(daˆy đoˆˋng)S = \dfrac{I}{6} \quad \text{(dây đồng)} S=6I​(daˆy đoˆˋng) S=I4(daˆy nhoˆm)S = \dfrac{I}{4} \quad \text{(dây nhôm)}S=4I​(daˆy nhoˆm)

• $S$: Tiết diện dây (mm²)

• $I$: Dòng điện tải (A)

📌 Công thức này chỉ dùng để ước tính sơ bộ. Khi thiết kế chính xác, nên tra bảng hoặc theo tiêu chuẩn IEC/TCVN.

5. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Khi Chọn Dây

Để đảm bảo dây dẫn hoạt động ổn định, kỹ sư cần tính thêm các yếu tố sau:

1. Chiều dài đường dây: Đường dây càng dài, sụt áp càng lớn → cần tăng tiết diện.

2. Cách đi dây: Dây đặt trong ống kín hoặc máng cáp cần tiết diện lớn hơn do tản nhiệt kém.

3. Nhiệt độ môi trường: Nhiệt độ cao làm giảm khả năng tải → nên tăng tiết diện 10–20%.

4. Hệ số đồng thời: Không phải tất cả thiết bị chạy cùng lúc → có thể giảm tiết diện nếu biết hệ số đồng thời thực tế.

5. Loại dây: Dây đồng dẫn điện tốt hơn dây nhôm ~1.6 lần → nếu dùng nhôm phải tăng tiết diện tương ứng.

6. Gợi Ý Khi Chọn Dây Cho Từng Ứng Dụng

7. Một Số Sai Lầm Khi Chọn Dây Dẫn

• Chỉ dựa vào công suất thiết bị đơn lẻ: Cần tính tổng tải để chọn dây chính xác.

• Không tính sụt áp: Gây hiện tượng điện áp yếu, thiết bị không hoạt động ổn định.

• Chọn dây nhôm thay dây đồng mà không tăng tiết diện: Dẫn đến quá tải và nóng dây.

• Không tính hệ số đồng thời: Gây chọn sai tiết diện, quá lớn hoặc quá nhỏ.

8. Kết Luận – Cách Chọn Dây Chính Xác Nhất

Để chọn dây dẫn điện chính xác theo dòng điện và công suất, bạn cần thực hiện các bước sau:

1. Tính tổng công suất tải → chuyển đổi sang dòng điện.

2. Xác định hệ thống điện 1 pha hay 3 pha.

3. Tra bảng tiết diện hoặc áp dụng công thức tính sơ bộ.

4. Điều chỉnh tiết diện dựa theo chiều dài dây, môi trường, cách đi dây.

5. Luôn ưu tiên dây đồng chính hãng, có CO/CQ, và đạt tiêu chuẩn IEC/TCVN.

Việc chọn dây đúng không chỉ đảm bảo an toàn điện tuyệt đối mà còn giúp tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí bảo trì và kéo dài tuổi thọ thiết bị điện.

Gợi Ý Nơi Mua Dây Điện Chính Hãng

Bạn có thể tham khảo các loại dây điện CADIVI, LION, LS, LS-Vina chất lượng cao với đầy đủ chứng từ CO/CQ tại:

🌐 Website: https://dienhathe.com
📞 Tư vấn kỹ thuật – Báo giá: Ms Nhung – 0907 764 966

Tại đây, đội ngũ kỹ thuật sẽ giúp bạn tính toán tiết diện dây chính xác và lựa chọn sản phẩm tối ưu cho từng công trình.